KAPIDAKİ TEHLİKE

Kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys) Sokucu Emici ağız yapısına sahip bir böcek olup ilk kez Eylül 1998'de Kuzey Amerika'da görülmüştür. Kahverengi kokarcaların larva ve yetişkinleri, 100'den fazla bitki türünde beslenmekte olup; verim ve kalite üzerine çok büyük zararlar meydana getirmektedir.  Bir dişi birey bir yaprağın üzerine tek seferde 28 yeşil yumurta bırakabilmekte olup, bir sezonda 3 bin yumurta yumurtalayabildiğinden popülasyonu hızlı bir şekilde artırabilme kabiliyetindedir.

Kahverengi kokarca zararlısı günde 30 kilometre uçabildiğinden çok hızlı yer değiştirebilme ve yeni alanlara bulaşma özelliğine sahiptir. Kahverengi kokarcanın beslendiği meyvelerin dış yüzeyinde nekroz alanları veya çukurlu bölgeler oluşturduğu gibi, yapraklarda benekler ortaya çıkabilir.  Meyvenin aroma ve tadında acılaşma meydana getirmekte olup pazar değerini olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Kahverengi Kokarca zararlısı diğer delici ve emici türlere kıyasla sonbaharda evleri, ardiyeleri istila ederek sonbaharda ve kış dönemini yapıların içinde geçirdiğinden sosyal bir böcek özelliği taşımaktadır.  Yetişkinler birkaç aydan bir yıla kadar yaşayabilirler.  Bina cephesinin içine, alt yüzeylere, pencere ve kapı çerçevelerine, bacalara veya girebilecekleri kadar büyük olan yerlere girerler. Eve girdikten sonra kış uykusu moduna geçer ve kışın geçmesini beklerler.

Ülkemizde ilk kez 2017 yılında İstanbul’da gözlenen Kahverengi Kokarca zararlısı çok hızlı bir yayılım göstererek birçok ile bulaştığı görülmüştür. İl genelinde Tarım ve Orman Bakanlığının koordinatörlüğünde böceğin bulaşması ve yayılmasını takip amacıyla her yıl rutin kontroller yapılmış, 2021 yılında ilk bulaşmaların olduğu gözlemlenmiştir.  2023 yılında ise tuzaklarda yapılan kontrollerde 0-250 ve 250-500 rakımlarda yoğunluğun arttığı görülmüştür.

Düzce Tarım ve Orman Müdürü Esra Uzun, üreticilerin dikkatli olmaları, sonbahar ve kış döneminde evlerde geçirmek üzere hazırlanan böceğin mekanik bir mücadele olan elle toplanarak imha edilmesi, gelecek yıl böcek popülasyonunu önemli ölçüde azalacağını, Düzce’de de önemli bir ihracat ürünü olan fındığın verim ve kalite kaybını önlemek amacıyla halkın gerekli duyarlılığı göstermelerinin önem arz ettiğini belirtti.